مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان تحت عنوان «الزامات عمومی ساختمان» ، تدوین و منتشر شد.

سومین نسخه بازنگری مبحث الزامات عمومی مقررات ملی ساختمان ایران در شرایط خاصی تدوین می شود، در سال های اخیر بخش ساختمان در کشور با افزایش سرمایه گذاری و ساخت و زیربنای بیشتر مواجه بوده و پروژه های عظیمی از نظر کمیت، چون مسکن مهر به مراحل پایانی نزدیک شده، اما متأسفانه هنوز مسائل عمومی صنعت ساختمان حل نشده باقی مانده و بحران های ناشی از خطر سانحه در برخی ساخت و سازهای غیر اصولی اخیر تهدید جدی برای جان و مال مردم محسوب می شود.

از طرف دیگر در ساخت و سازهای اصولی تر شهرهای بزرگ و کلانشهرها نیز عدم توجه به مسائل محیطی در محوطه ها و مجموعه های بزرگ ساختمانی چون انطباق با ویژگی های شهری و مناسب بودن دسترسی ها و توجه به مسائل زیست محیطی امکان بروز شرایط نامناسب شهری را تشدید می نماید و با وجود صرف هزینه های هنگفت از محل منابع ملی، اطمینانی در رضایت بخش بودن نتایج وجود ندارد.

بدیهی است که در این شرایط، به منظور درس گیری از تجارب پیشین، علاوه بر لزوم تلاش جهت ایجاد ساز و کاری دقیق تر در امر نظارت و اجرای صحیح ساختمان ها و هدایت پایدار توسعه و عمران کشور، مسئولیت خطیرتری بر عهده قوانین و مقررات قرار گرفته و لازم است تا الزمان عمومی مقررات ملی ساختمان نیز متاثر از شرایط، به صورت دقیق تر تدوین و بازنگری شود.

بنابراین سومیں ویرایش مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان، ضمن تلاش در حفظ شاکله اصلی قبلی و اینکه با نسخه های پیشین تفاوت ماهوی نداشته و ادامه دهنده آنها باشد، پیگیری کننده اهداف اصلی و انتظارات عملکردی و اهداف عینی است. در این ویرایش با نظم دهی بیشتر به مطالب و فصل بندی مقررات در جهت بهره برداری سهل تر تلاش شده است.

کارکرد مناسب و پایدار ساختمان از نخستین ویرایش الزامات عمومی ساختمان مد نظر بوده و در ویرایش های بعدی تکمیل شده است. در این ویرایش اصلاحاتی در زمینه تعیین الزاماتی برای کارکرد مناسب تر ساختمان انجام شده است. تلاش جهت بکارگیری ارزش های معماری و فرهنگ گذشته ساختمان در کشور تداوم یافته و امکان بهره گیری از عناصری چون حیاط مرکزی و گودال باغچه و ساباط و ایوان و مهتابی در این مقررات آورده شده است. تلاش شده تا با تدوین الزاماتی مناسب در جهت ارتقای کیفیت زندگی متصرفین و ایمنی بیشتر در زمان بهره برداری سمت گیری شود. در این رابطه توجه به ساختمان های سبز و پایدار و تأکید بر رعایت ضوابط مناسب سازی فضاها برای کم توانان جسمی و حرکتی در نظر گرفته شده و در اهدافی عینی و انتظارات عملکردی بر لزوم توجه مسئولین و متولیان ساخت و ساز بر رعایت الزامات محیطی نیز تأکید گردیده است.

چنانکه اشاره شد با توجه به ویژگی های اجتماعی کنونی، مباحثی در مورد امنیت فضاهای ساختمان و کاستن از بروز جرائم، افزون بر رعایت مسائل ایمنی و تدارک راه های امدادرسانی و فضاهای پناه، علاوه بر دسترس های خروج در حریق. پیش بینی شده است.

این نسخه از مقررات همانند نسخه های پیشین در معرض نظر خواهی از اهل حرفه قرار گرفته، اما تهیه ضوابط تکمیلی مربوط به تنوعات اقلیم های فرهنگی و سرزمینی و تکمیل ضوابط مربوط به تصرفات مختلف، در بازنگری آتی این مقررات در نظر گرفته شده است. کمیته بازنگری مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان آمادگی دارد تا با دریافت نظرات اهل حرفه و صاحب نظران به اصلاح و تکمیل مقررات در ویرایش آتی بپردازد. امید است که بکار گیری ویرایش سوم مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان بتواند گامی در جهت نائل شدن به توسعه پایدار باشد.

کمیته تخصصی تدوین مقررات ملی ساختمان